سیما غفارزاده – ونکوور
دوشنبهٔ هفتهٔ گذشته، ۶ ژانویهٔ ۲۰۲۵، همان‌طور که انتظارش می‌رفت، جاستین ترودو اعلام کرد که از رهبری حزب لیبرال کناره‌گیری می‌کند، اما همچنان در نقش خود به‌عنوان نخست‌وزیر کانادا باقی خواهد ماند تا زمانی‌که رهبر جدیدی برای این حزب انتخاب شود. همچنین درخواست او از فرماندار کانادا مبنی بر تعلیق مجلس تا ۲۴ مارس مورد موافقت قرار گرفت. او همچنین اعلام کرد که در انتخابات آتی فدرال خود را نامزد نخواهد کرد.
فرصت تعلیق به نخست‌وزیر کانادا اجازه می‌دهد تا تمام فعالیت‌های مجلس، ازجمله لوایح موجود و کار کمیته برای مطالعات و تحقیقات را متوقف کند، اما دولت همچنان در قدرت باقی بماند، و در تاریخ مقرر، مجلس بار دیگر با سخنرانی ملوکانه کار خود را آغاز کند تا اهداف دولت از آن تاریخ به‌بعد مشخص شود.
و اما در جبههٔ رقابت برای جایگزینی جاستین ترودو، تا زمان نگارش این یادداشت، نامزدهای احتمالی این رقابت که بایستی لیست قطعی آن در تاریخ ۲۳ ژانویه اعلام شود، عبارت‌اند از:
– مارک کارنی، رئیس بانک مرکزی کانادا از سال ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۳ و رئیس بانک مرکزی انگلستان از سال ۲۰۱۳ تا ۲۰۲۰
– کریستیا فریلند، وزیر سابق اقتصاد کانادا و نیز معاون سابق نخست‌وزیر
– کارینا گولد، رهبر دولت در مجلس عوام کانادا
– جاناتان ویلکینسون، وزیر انرژی و منابع طبیعی کانادا
– جِیمی باتیستی، نمایندهٔ نوا اسکوشیا در مجلس فدرال که از بومیان کاناداست
– چاندرا آریا، نمایندهٔ منطقهٔ اُتاوا در مجلس فدرال
– فرَنک بِیلیس، نمایندهٔ سابق مجلس فدرال از حزب لیبرال، و بازرگان
البته شایان ذکر است که تاکنون تعدادی از سیاستمداران رده‌بالا که نامشان در لیست نامزدهای احتمالی بود، اعلام کرده‌اند که در این رقابت شرکت نخواهند کرد، ازجمله وزیر دارایی، دومینیک لبلانک، وزیر امور خارجه، ملانی جولی، وزیر کار، استیون مک‌کینان، وزیر حملونقل و تجارت داخلی، آنیتا آناند، وزیر صنعت، فرانسوا-فیلیپ شمپِین، و نخست‌وزیر اسبق استان بی‌سی، کریستی کلارک.
و اما بحث تهدیدات تعرفهای از سوی دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور منتخب آمریکا، که دوشنبهٔ آینده وارد کاخ سفید خواهد شد، همچنان ادامه دارد و از مهم‌ترین چالش‌هایی‌ست که دولت کانادا با آن مواجه است.
چهارشنبهٔ این هفته، جاستین ترودو، در جلسه‌ای پنج‌ساعته که با نخست‌وزیران استان‌ها در اُتاوا داشت تا راه‌حل‌های مقابله با تهدیدات ترامپ را بررسی کنند، گفت وقتی صحبت از واکنش به تعرفه‌های پیشنهادی دونالد ترامپ می‌شود، هیچ گزینه‌ای نباید نادیده گرفته شود، اما در عین حال، هیچ منطقه‌ای از کشور هم نباید بار تمام این واکنش را متحمل شود.
ترودو پس از این نشست گفت: «ما باید به چالشی که با آن روبروییم پاسخ دهیم. همچنین باید مطمئن شویم که این بار در سراسر کشور تقسیم می‌شود. ما نمی‌توانیم فقط یک منطقه را به‌دلیل آنکه تعرفه‌ها تأثیر بیشتری بر آن منطقه دارد، مجازات کنیم.»
داگ فورد، نخست‌وزیر انتاریو، گفت استان‌ها باید در پاسخ به تهدیدات ترامپ متحد شوند. او قبل از این جلسه در صحبتی که با رسانه‌ها داشت، گفت: «تعرفه‌های تلافی‌جویانهٔ [ما] باید سخت باشد. باید این پیام را برسانیم.»
جاناتان ویلکینسون، وزیر انرژی و منابع طبیعی، نیز به قانونگذاران آمریکا در واشنگتن هشدار داد که تهدیدات تعرفهای ترامپ به‌سبب قیمت‌های بالاتر و ازدست‌دادن مشاغل، فشار اقتصادی به آمریکایی‌ها تحمیل خواهد کرد.
ترامپ گفته است که از تهدید اقتصادی برای تحت‌فشار قراردادن کانادا برای تبدیل‌شدن به ایالت پنجاه و یکم این کشور استفاده خواهد کرد. به‌علاوه او همچنان کسری تجاری ایالات متحده با کانادا – کشوری غنی از منابع طبیعی که کالاهایی مانند نفت را در اختیار ایالات متحده قرار می‌دهد – را به‌اشتباه یارانه می‌خواند.
شایان ذکر است که کانادا بزرگ‌ترین مقصد صادراتی برای ۳۶ ایالت آمریکاست. روزانه نزدیک به ۳٫۶ میلیارد دلار (معادل ۲٫۷ میلیارد دلار آمریکا) کالا وارد کانادا می‌شود.
از جمله پیشنهاداتی که در نشست چهارشنبه مطرح شد، این بود که کانادا می تواند حملونقل انرژی به ایالات متحده را متوقف کند، اما این پیشنهاد با مخالفت دنیل اسمیت، نخست‌وزیر استان نفت‌خیز آلبرتا، مواجه شد.
او در نشستی مجازی پس از این جلسه گفت که آلبرتا نه با تعرفه‌های صادراتی برای انرژی یا سایر محصولات این استان موافقت خواهد کرد، و نه از ممنوعیت صادرات این محصولات حمایت خواهد کرد. او همچنین گفت تا زمانی‌که چیزی منافع آلبرتا را تهدید نکند، این استان نمی‌تواند به‌طور کامل از طرح دولت فدرال در مقابله با تهدیدات تعرفهای حمایت کند.
گفتنی‌ست که حدود یک‌چهارم نفتی که ایالات متحده در روز مصرف می‌کند از کاناداست؛ آلبرتا ۴٫۳ میلیون بشکه در روز به این کشور صادر می‌کند. طبق گزارش ادارهٔ اطلاعات انرژی ایالات متحده، این کشور حدود ۲۰ میلیون بشکه در روز مصرف می‌کند، در حالی‌که در داخل حدود ۱۳٫۲ میلیون بشکه در روز تولید می‌کند.
همچنین روز چهارشنبه، دیوید مک‌گینتی، وزیر امنیت عمومی، گفت که اُتاوا ۶۰ پهپاد جدید را به پهپادهای موجود در مرز کانادا و آمریکا اضافه خواهد کرد و نیز دو هلیکوپتر جدید را به‌منظور تقویت تدریجی امنیت مرزی مستقر خواهد کرد. این بخشی از تمهیداتی‌ست که دولت لیبرال پس از ابراز نگرانی ترامپ در مورد جریان مهاجران و مواد مخدر غیرقانونی به ایالات متحده از کانادا و مکزیک، انجام داده است. در مجموع دولت کانادا نزدیک به یک میلیارد دلار برای ارتقاء امنیت مرزها متعهد شده است.
شاید سال‌ها و دهه‌هاست که کانادا در چنین وضعیت برزخی‌ای گرفتار نبوده است؛ دولت متزلزلی که علاوه بر مشکلات بزرگ داخلی، باید به‌طور جدی به فکر پاسخ‌گویی و واکنش به قلدری دولت جدید همسایهٔ جنوبی‌اش هم باشد. باید دید دولت کانادا چگونه این هفته‌ها و ماه‌های پرتنش پیش‌رو را مدیریت خواهد کرد…
